Delft, 8 maart 2023 – Vandaag is het “Internationale Vrouwendag”. Deze dag staat in het teken van de kracht van vrouwen. In allerlei sectoren is er een tekort aan technici, ook in de luchtvaart. Het groeiend tekort aan voldoende en goed gekwalificeerd technisch personeel is een van de grootste uitdagingen die onze sector de komende jaren heeft. Daarom blijven we ons als luchtvaartbranche inzetten om meer jonge vrouwen aan te trekken voor de luchtvaart.

Sanne Konings, Sophie van der Lubbe en Klaasje Vloet vertellen over hun ervaringen als vrouw in techniek. Zij moedigen jonge vrouwen aan om hun ambities te volgen.

Sophie van der Lubbe zit in haar tweede jaar van de studie vliegtuigtechnicus avionica op MBO College Airport in Hoofddorp. “Op tv zag ik de serie hoogvliegers”, vertelt Sophie. “Ik vond deze serie zo mooi door o.a. de straaljagers die ik zag. Ik was er door gefascineerd hoe het in elkaar zat en hoe alle systemen in het vliegtuig werken. Ik wilde hier graag alles over leren.

Omdat de luchtvaart veel te maken heeft met de toekomst wilde ik daar graag verder in. Het blijft altijd door ontwikkelen en dat vind ik mooi om te zien.”

Sanne Konings is vierdejaars student Vliegtuigtechniek niveau 4 bij ROC Tilburg. Op 18 november 2022 won Sanne één van de Nederlandse Lucht- en Ruimtevaartprijzen van het NLF: Excellente mbo’er Luchtvaarttechniek. Zij is daarmee ook nog eens de eerste vrouw die voor deze prijs genomineerd was én hem ook daadwerkelijk won.

“Dat was echt een hele eer”, vertelt Sanne. “Ik wist niet dat mijn school mij voor deze prijs aangemeld had tot het moment dat ik ook echt genomineerd was voor deze prijs. Als eerste vrouw ook, dat vond ik ook wel heel speciaal. Ik ben heel dankbaar dat ik deze prijs heb mogen winnen. Ook om het mbo meer aandacht te geven, omdat dat ten opzichte van het hbo vaak als ‘minder goed’ wordt gezien. Terwijl je heel veel mogelijkheden hebt na je studie en ze ook willen dat mensen na hun studie in de sector blijven.”

Klaasje Vloet is docente Vliegtuigtechniek bij het ROC van Amsterdam. Ze geeft zowel theorie- als praktijkles in Vliegtuigtechniek en is heel enthousiast over de technische kant van de luchtvaart.

Zelf is Klaasje begonnen op de LTS met machine bankwerk en kwam ze via een uitzendbureau bij KLM terecht om een achterstand in de machinale weg te werken, dit zou voor 3 maanden zijn.

“Uiteindelijk ben ik 16 jaar bij KLM gebleven”, vertelt Klaasje. “Ik heb on the job mijn papieren gehaald voor Vliegtuigonderhoud, ben in de hangaar terecht gekomen en gaan werken als vliegtuigmonteur. Ik zeg vaak gekscherend tegen mijn studenten

dat ik niet de makkelijke weg gekozen heb door het op die manier te doen en dat zij dat met het volgen van de opleiding Vliegtuigtechniek juist wel doen en dat is top!”

Toen de coronacrisis kwam, kreeg Klaasje de mogelijkheid om met de vrijwillige vertrekregeling iets anders te gaan doen. “Ik had het erg naar mijn zin in de hangar en zat eigenlijk goed. Toch was dit voor mij dé kans om wat meer met mensen te gaan doen, met jongeren en talentontwikkeling. Via via kwam ik in contact met iemand van het ROC waar ik mijn verhaal aan vertelde en die vertelde enthousiast dat zij juist mensen zochten. Daar kon ik meteen voor de klas en heb ik tijdens mijn werk ook weer de juiste papieren voor het onderwijs kunnen halen.”

Dat Sanne mbo Vliegtuigtechniek wilde gaan doen, werd door haar omgeving eerst niet als de beste keuze gezien. “Ik heb eerst vmbo-t gedaan en daarna ben ik doorgegaan op de havo”, vertelt Sanne. “Toen ik mij ging oriënteren op een studie na de havo, wist ik al dat ik graag de richting van de luchtvaart in wilde. Dat was vanaf jongs af aan al mijn interesse. Ik kwam erachter dat ik niet meer alleen maar de boeken in wilde zoals op het hbo gebruikelijk is.

Daarom ben ik gaan kijken naar MBO studies in de luchtvaart. Mensen verklaarde mij voor gek dat ik met mijn havodiploma de keuze maakte om een mbo studie te gaan doen. Maar zij komen daar nu op terug nu ze zien dat ik zo gegroeid ben en zelfs excellente mbo’er ben geworden. Ik ben heel enthousiast over deze studie en de mogelijkheden die het biedt voor mijn carrière. Daarom ben ik ook ambassadeur van de studie Vliegtuigtechniek bij ROC Tilburg.”

Ook voor Sophie was het in eerste instantie niet vanzelfsprekend om voor de studie vliegtuigtechnicus te gaan. “Ik was een beetje bang, want ik had nog niets met techniek gedaan voor ik aan deze opleiding begon. Maar ik vond het een leuke uitdaging voor mezelf. Hoe cool is het dat je gewoon een vliegtuig of helikopter in elkaar kan zetten of het kunt maken als er een storing is.”

Het zijn, nog steeds, voornamelijk mannen die werkzaam zijn in vliegtuigonderhoud en niet veel vrouwen. Ook Sanne heeft hier dagelijks mee te maken. “Momenteel doe ik mijn vierdejaars stage bij Rijnmond Air Services op Rotterdam Airport. Een heel leuk bedrijf waar ik heel veel kansen krijgen. Ik ben daar de enige vrouw tussen alle mannen, maar daar heb ik totaal geen last van. Ze behandelen me als een gelijkwaardig persoon. Wat ik merk is dat mannen vaak één visie hebben op een probleem, terwijl ik als vrouw een andere kijk kan hebben. Wanneer ik mijn visie of oplossing dan vertel, zijn ze verrast over mijn kijk en nemen ze dit ook serieus in overweging om het op een andere manier te doen dan zij eerst bedacht hebben. Dat is wel de kracht van vrouwen in vliegtuigonderhoud!”

Toen Klaasje in vliegtuigonderhoud werkte bij KLM, waren er ook heel weinig vrouwen. “We werkten in de hangar met zo’n 250 mensen in totaal, waarvan er vijf vrouw waren. En ook nu zijn er niet heel veel meiden op de opleiding. Dat komt denk ik door de vooroordelen over zowel het werk als over jongens en meiden. Dat je stoer moet zijn bijvoorbeeld. In onze maatschappij merk je dat het voor meiden nog niet heel gewoon is om te gaan klussen of te sleutelen, dat zit zo ingebakken in onze cultuur. Daar moeten we echt vanaf. Het zou erg mooi zijn als daar een omslag in komt. Dat er meer naar gekeken wordt wat je kan, in plaats van er vanuit te gaan dat je het niet kan of dat het niet bij je past. En daarmee moeten we beginnen bij de lagere scholen.”

Voor Sophie is het duidelijk: “Je moet je niks aantrekken dat de luchtvaart zogenaamd een ‘mannenwereld’ is. In de gehele techniek zijn er meer mannen dan vrouwen. Dat is natuurlijk jammer, want vrouwen zijn ook zeker nodig en erg gewild. Dat hoor ik veel om mij heen. Mijn ervaring is ook nooit negatief geweest. Natuurlijk is het even wennen, maar het is het zeker waard. Iedereen gaat respectvol met je om en houdt rekening met je. Daarnaast denk ik dat vrouwen in de techniek nodig zijn. Het zorgt voor diversiteit op de werkvloer en vrouwen hebben een andere kijk op dingen dan mannen. Ik heb ooit ook gehoord dat vrouwen wat preciezer werken dan mannen. Dat hebben we nodig in de luchtvaart.”

Wat Klaasje een mooie ontwikkeling vindt binnen de opleiding is de aandacht ook voor de zogenaamde soft skills. “Vertrouwen en veiligheid is ontzettend belangrijk in dit werk. Iemand vertrouwen, maar ook dat je zelf te vertrouwen moet zijn. Je hebt toch een grote verantwoordelijkheid. Ook veiligheid, voor zowel jezelf als anderen, is een groot deel van je werk. Het is niet alleen maar sleutelen, maar ook in teamverband werken, nachtdiensten draaien etc. Dat maakt het werk ook zo leuk, maar ook goed om te weten wat er nog meer mee samenhangt.”

Wat Sanne graag nog meegeeft aan jonge meiden die voor een keuze staan en misschien vliegtuigtechniek willen gaan doen: “Ga echt je dromen achterna. Het klinkt misschien cliché, maar als je echt iets graag wilt, dan kan je het ook en dan moet je er ook echt voor gaan! Wat bij mij echt heeft geholpen is veel meeloopdagen doen bij diverse scholen, open dagen bezoeken en mensen uit het bedrijfsleven spreken. Dan weet je echt zeker wat het inhoudt en of dit bij je past.”

Sanne’s droom is om uiteindelijk gecertificeerd te zijn voor verschillende type vliegtuigen. “Ik blijf in de kleine luchtvaart, de grote luchtvaart trekt mij niet. Waar ik nu mijn stage doe, kan ik ook blijven werken en daar krijg ik veel kansen om mij te ontwikkelen en te groeien. Ik hoop ook in de toekomst meer vrouwen aan te moedigen om in deze sector te komen werken. En ze ook te begeleiden in een stagetraject.”

Sophie vindt de luchtvaart zo mooi omdat het altijd door blijft ontwikkelen. Ook met het oog op de toekomst. “De techniek staat nooit stil en daardoor wordt de luchtvaart steeds beter.

Klaasje moedigt jonge meiden ook aan: “Ga veel plezier hebben, het is zo leuk. Dit vak is geweldig. Je werkt in een leuke omgeving, het is super interessant en je moet vaak heel anders denken om problemen op te lossen. Geen dag is hetzelfde.”

Later zou ik graag de ontwikkeling in willen gaan, dus nadenken hoe de luchtvaart beter kan worden door bijvoorbeeld minder uitstoot van CO2.”

Klaasje ziet graag meer meiden op de opleiding komen. “Het is goed dat er nu al wat meiden op de opleiding zitten, dat merk ik aan de dynamiek in de klas. Toch zijn we nog niet divers genoeg. De stappen die er gezet worden zijn al heel groot, maar om te gaan waar we naar toe willen, hebben we nog een lange weg te gaan. Meer meiden is goed voor de sfeer en dynamiek en uiteindelijk voor iedereen fijner en leuker!”

Sophie heeft een duidelijke boodschap voor meiden: “Probeer vooral niet bang te zijn om fouten te maken! Iedereen om je heen is er voor het eerst. Ook al heb je eerder niks gedaan met de techniek, maar heb je het altijd wel leuk gevonden moet je het gewoon doen en de uitdaging aangaan. Je bent er om te leren dus wees niet onzeker en wees vooral geïnteresseerd.”

En om mee af te sluiten geeft Klaasje aan iedereen mee: “Je kunt veel meer dan je denkt dat je kunt!”